Canon |
ʻŌlelo mele

Canon |

Māhele puke wehewehe
ʻōlelo a me nā manaʻo, mele pule

mai ka Helene kanon - norm, rule

1) Ma Kauka Helene, he mea hana no ke aʻo ʻana a me ka hōʻike ʻana i ka ratio o nā leo i hana ʻia e Dek. ʻāpana o ke kaula haʻalulu; mai ke kenekulia 2 i loaʻa ka inoa monochord. K. i kapa 'ia 'o ka 'ōnaehana helu loa o ka laiki waena i ho'okumu 'ia me ke kōkua o ka monochord, i nā manawa ma hope - kekahi muses. mea paahana, ch. arr. pili i ka monochord ma ke ʻano o ka mea hana (no ka laʻana, ka psalterium), nā ʻāpana mea hana.

2) Ma Byzantium. hua mele polystrophic. paʻakikī lit. nā hoʻolālā. Ua puka mai o K. ma ka papahele 1. 8th c. Mawaena o na mea kakau o k. ʻO Andrei no Kerete, Ioane no Damaseko, a me Kosmas o Ierusalema (Mayum), ko Suria ma ke kumu. Aia nā K. piha ʻole, i kapa ʻia. ʻelua mele, ʻekolu mele a me ʻehā mele. Loaʻa iā K. piha he 9 mau mele, akā ua hāʻule koke ka lua. ʻAʻole hoʻohana hou ʻo Cosmas o Ierusalema (Mayumsky) iā ia, ʻoiai ua paʻa ʻo ia i ka inoa o nā ʻeiwa ʻeiwa.

Ma keia ano, ke ola nei o K. a hiki i keia la. ʻO ka paukū 1 o kēlā me kēia mele K. he irmos, ua kapa ʻia kēia mau mea (maʻamau 4-6). troparia. ʻO nā leka mua o nā stanzas i hana i kahi acrostic, e hōʻike ana i ka inoa o ka mea kākau a me ka manaʻo o ka hana. Ua kū mai nā halepule ma ke ʻano o ka hakakā ʻana o ke aupuni me ka hoʻohanohano ʻana i nā kiʻiʻoniʻoni a hōʻike i nā "mele a me ka ikaika" (J. Pitra) o ka hoʻolauleʻa. ʻano, kuhikuhi ʻia e kūʻē i ka hoʻomāinoino o nā emepera iconoclast. Ua manaʻo ʻia ʻo K. no ka hīmeni ʻana e ka poʻe, a ʻo ia ka mea i hoʻoholo ai i ke ʻano o kāna kikokikona a me ke ʻano o ka mele. Thematic ʻO nā mea no ka irmos nā mele o ka Hebera. poetry a emi pinepine maoli Karistiano, kahi i hoonaniia'i ke kokua ana o ke Akua i na kanaka i kona paio ana i na kanaka ino. Ua hoʻomaikaʻi ka troparia i ka wiwo ʻole a me ka ʻeha o ka poʻe hakakā kūʻē i ka hana ʻino.

ʻO ka haku mele (ʻo ia hoʻi ka mea kākau o ka kikokikona) e hoʻomanawanui i ka irmos syllabic ma nā stanza a pau o ke mele, i hiki ai i nā mele. ua like na leo ma na wahi a pau me ke ano o ka pauku. ʻO ke mele ponoʻī ʻaʻole ia e paʻakikī a hoʻopuka i ka naʻau. Aia ke kānāwai no ka haku ʻana i K.: “Inā makemake kekahi e kākau iā K., pono e hoʻopuka mua i ka irmos, a laila e hoʻokaʻawale i ka troparia me ka syllabic like a me ka consonant me ka irmos, e mālama i ka manaʻo” (ke kenekulia 8). Mai ke kenekulia 9, ua haku ka hapa nui o ka poʻe himeni iā ​​K., me ka hoʻohana ʻana i nā irmose a John of Damascus a me Cosmas of Mayum i kumu hoʻohālike. Aia nā mele a K. i ka ʻōnaehana osmosis.

I loko o ka halepule Lūkini, ua mālamaʻia ka pili vowel o K., akā, ma muli o ka uhakiʻana i ka nani. unuhi o na huaolelo Helene. ʻO nā irmose wale nō ka mea hiki ke hīmeni i ke mele kumu, ʻoiai ʻo troparia e heluhelu ʻia. ʻO ka ʻokoʻa ka Paschal K. - i loko o nā puke mele aia nā laʻana o ia mea, i hōʻike ʻia mai ka mua a i ka hopena.

Ma ka papahele ʻelua. 2th c. he mea hou, rus. style K. He mōneka ka mea nāna i hoʻokumu mai Athos Pachomius Logofet (a ʻo Pachomius Serb), nāna i kākau ma kahi o. 15 K., i hoolaaia no Rusia. nā lā hoʻomaha a me nā haipule. Ua ʻokoʻa ka ʻōlelo o nā canons o Pachomius e kahi ʻano hoʻonani, pompous. Ua hoʻohālike ʻia ke ʻano kākau o Pachomius e Markell Beardless, Hermogenes, patriarch ma hope, a me nā mea kākau himeni ʻē aʻe o ke kenekulia 20.

3) Mai ka Middle Ages, he ʻano mele polyphonic e pili ana i ka hoʻohālikelike koʻikoʻi, e paʻa ana i nā ʻāpana āpau o ka proposta i ka rispost a i ʻole risposts. A hiki i ka 17th a me 18th keneturia i lawe i ka inoa fugue. ʻO nā hiʻohiʻona wehewehe o K. ʻo ia ka helu o nā balota, ka mamao a me ka wā ma waena o kā lākou hoʻokomo ʻana, ka ratio o ka proposta a me ka risposta. ʻO ka mea maʻamau he 2- a me 3-leo K., akā naʻe, he K. no nā leo 4-5. K. ʻike ʻia mai ka mōʻaukala mele me ka nui o nā leo e hōʻike ana i ka hui ʻana o kekahi mau K maʻalahi.

ʻO ka wā hoʻokomo maʻamau ka prima a i ʻole octave (ua hoʻohana ʻia kēia wā ma nā hiʻohiʻona mua loa o K.). Ma hope o ka lima a me ka hā; hoʻohana pinepine ʻia nā wā ʻē aʻe, no ka mea, ʻoiai e mālama ana i ka tonality, hoʻololi lākou i nā hoʻololi ʻana i ke kumumanaʻo (ka hoʻololi ʻana o nā kekona nui i kekona liʻiliʻi i loko a me ka hope). I K. no 3 a oi mau leo, he okoa paha na kaawale no ke komo ana o na leo.

ʻO ka lakio maʻalahi o nā balota ma K. ʻo ia ka paʻa pono ʻana o kahi proposta ma kahi rispost a i ʻole risposts. Hoʻokumu ʻia kekahi o nā ʻano K. "ma ka neʻe pololei" (Latin canon per motum rectum). Hiki ke hoʻopili ʻia ʻo K. i kēia ʻano i ka hoʻonui (canon per augmentationem), i ka emi ʻana (canon per diminutionem), me ka decomp. kakau inoa ana o na balota (“mensural”, or “proportional”, K.). Ma nā ʻano mua ʻelua o kēia mau ʻano, K. risposta a i ʻole risposta e pili pono i ka proposta ma nā huaʻōlelo melodic. ke kumu a me ka ratio o nā lōʻihi, akā naʻe, ua hoʻonui a hoʻemi ʻia ka lōʻihi loa o kēlā me kēia leo i loko o ia mau leo. manawa (pālua, hoʻonui ʻekolu, etc.). Hoʻopili ʻia ʻo "Mensural", a i ʻole "proportional", K. ma ke kumu me ka notation mensural, kahi i ʻae ʻia ai ʻelua ʻāpana (imperfecte) a me ʻekolu ʻāpana (perfecte) o nā lōʻihi like.

I ka wā ma mua, ʻoi loa i ka wā o ka mana o ka polyphony, ua hoʻohana pū ʻia ʻo K. me kahi lākiō paʻakikī o nā leo – i ke kahe (canon per motum contrarium, nā 'inverse a pau), i ka countermovement (canon cancrisans), a me ke aniani- pāpaʻi. K. i ke kaapuni ua ikeia e ka mea, ua laweia ka proposta ma ka risposta a i ole rispostas ma ke ano inverted, 'o ia hoʻi, kela a me keia piʻi 'ana o ka proposta kulike me ka ia iho iho manawa ma ka helu o na anuu i ka risposta a me ka hope. versa (e nānā i ka Inversion of the Theme). Ma ka K. kuʻuna, hele ke kumumanaʻo ma ka rispost ma ke ʻano "hoʻohuli" i ka hoʻohālikelike ʻia me ka proposta, mai ka leo hope a i ka mua. Hoʻohui ʻia ʻo K. Mirror-crustaceous i nā hōʻailona o K. i ke kahe a me ka crustacean.

Wahi a ke kūkulu ʻana, ʻelua kumu. ʻano K. – K., e pau ana i ka manawa like ma nā leo a pau, a me K. me ka hoʻopau like ʻole o ka leo o nā leo. I ka hihia mua, e hoʻopau. cadence, ua haki ka hale waihona waiwai, i ka lua ua mālama ʻia a hiki i ka hopena, a hāʻule nā ​​​​leo i ke kaʻina like a lākou i komo ai. Hiki i kekahi hihia ke lawe ʻia nā leo o kahi K. i kona hoʻomaka ʻana, i hiki ke hana hou ʻia i nā manawa like ʻole, e hana ana i ka mea i kapa ʻia. canon pau ole.

Aia kekahi mau ʻano kūikawā o nā canons. K. me nā leo manuahi, a i ʻole piha ʻole, hui pū ʻia K., he hui ia o K. i 2, 3, a me nā leo ʻē aʻe me ka hoʻomohala manuahi ʻole ʻole i nā leo ʻē aʻe. K. ma na kumuhana elua, ekolu a oi (palua, triple, etc.) hoomaka me ke komo like ana o elua, ekolu a oi proposts, a ukaliia e ke komo ana o ka helu like o risposts. Aia kekahi K., e neʻe ana ma ke kaʻina (sequence canonical), pōʻai, a i ʻole spiral, K. (canon per tonos), kahi e hoʻololi ai ke kumuhana, i hele mālie i nā kī āpau o ka pōʻai ʻelima.

I ka wā ma mua, ua hoʻopaʻa ʻia ʻo proposta wale nō ma K., i ka hoʻomaka ʻana, me nā mea kūikawā a i ʻole nā ​​​​mea kūikawā. ua hōʻike ʻia ka wehewehe ʻana i ka wā, i ke ʻano o nā koho balota, i nā manawa a me ke ʻano o nā risposts e komo ai. No ka laʻana, ma Dufay's Mass "Se la ay pole" ua kākau ʻia: "Cresut in triplo et in duplo et pu jacet", ʻo ia hoʻi: "E ulu ʻekolu a pālua a e like me ka moe." ʻO ka huaʻōlelo "K." a hōʻike i kahi hōʻailona like; i loko o ka manawa wale nō i lilo ai ka inoa o ke ʻano ponoʻī. Ma ka 'oihana, ua ho'oku'u 'ia nā hihia proposta me ka 'ole c.-l. nā hōʻailona o nā kūlana no ke komo ʻana i ka rispost - pono lākou e hoʻoholo, "manaʻo ʻia" e ka mea hoʻokani. Ma ia mau hihia, ka mea i kapaia. canon enigmatic, ka mea i ʻae i nā ʻano like ʻole. nā ʻano like ʻole o ke komo ʻana o ka risposta, naz. polymorphic.

Ua hoʻohana ʻia kekahi mau mea paʻakikī a kikoʻī. nā ʻano like ʻole o K. – K., kahi wale nō dec. nā ʻāpana o ka proposta, K. me ke kūkulu ʻana i ka risposta mai nā leo o ka proposta, i hoʻonohonoho ʻia ma ke ʻano iho o nā lōʻihi, etc.

ʻO nā hiʻohiʻona mua loa o nā leo 2-leo mai ke kenekulia 12, a ʻo nā leo 3 mai ka makahiki 13. ʻO ka "Summer Canon" mai Reading Abbey ma ʻEnelani mai ka makahiki 1300, e hōʻike ana i kahi moʻomeheu kiʻekiʻe o ka polyphony imitative. Ma ka makahiki 1400 (i ka hopena o ke au ars nova) ua komo ʻo K. i loko o nā mele hoʻomana. I ka hoʻomaka ʻana o ke kenekulia 15, aia nā K. mua me nā leo kūʻokoʻa, K. ma ka hoʻonui.

Hoʻohana ka Dutch J. Ciconia lāua ʻo G. Dufay i nā canon ma nā motets, canzones, a i kekahi manawa ma ka nui. Ma ka hana a J. Okegem, J. Obrecht, Josquin Despres a me ko lakou mau hoa, canonical. hiki i ka ʻenehana i kahi kiʻekiʻe loa.

Canon |

X. de Lantins. Mele 15th century

ʻO ka ʻenehana Canonical kekahi mea nui o nā muses. hoʻolālā 2nd floor. 15th c. a kōkua nui i ka hoʻomohala ʻana i ka contrapuntal. akamai. Mea hoʻomohala. ʻike mele. ʻokoʻa nā mea hiki. nā ʻano o nā canons i alakaʻi ʻia, ʻo ia hoʻi, i ka hana ʻana i kahi hoʻonohonoho o nā canons. nuipa Dek. nā mea kākau (me ka inoa Missa ad fugam). I kēia manawa, ua hoʻohana pinepine ʻia ke ʻano o ka mea i kapa ʻia. canon proportional, kahi e hoʻololi ai ke kumuhana o ka risposta i ka hoʻohālikelike ʻana me ka risposta.

ʻO ka hoʻohana ʻana o k. ma nā ʻano nui i ke kenekulia 15. hōʻike i ka ʻike piha o kona hiki - me ke kōkua o K., ua hoʻokō ʻia ka lokahi o ka hōʻike ʻana o nā leo āpau. Ma hope mai, ʻaʻole i loaʻa hou ka hoʻomohala ʻana i ka canonical the technique of the Dutch. I ka. kākaʻikahi loa i hoʻohana ʻia ma ke ʻano he kūʻokoʻa. ʻano, ʻoi aku ka pinepine - ma ke ʻano he ʻano hoʻohālike (Palestrina, O. Lasso, TL de Victoria). Eia nō naʻe, hāʻawi ʻo K. i ka centralization ladotonal, e hoʻoikaika ana i ka manaʻo o ka hā-quint maoli a me nā pane tonal i nā hoʻohālike manuahi. ʻO ka wehewehe mua loa o K. pili i con. 15th c. (R. de Pareja, “Musica practica”, 1482).

Canon |

ʻO Josquin Despres. ʻO Agnus Dei secundum mai ka nui "L'Homme arme super voces".

I ka 16th century canonical technique hoʻomaka e uhi ʻia ma nā puke (G. Zarlino). Eia naʻe, k. ʻo ia hoʻi ka huaʻōlelo fuga a kūʻē i ka manaʻo o ka imitatione, ʻo ia hoʻi ka hoʻohana like ʻole ʻana o nā hoʻohālike, ʻo ia hoʻi, ka hoʻohālike manuahi. Hoʻomaka ka hoʻokaʻawale ʻana o nā manaʻo o ka fugue a me ka canon ma ka hapa ʻelua wale nō. Keneturi 2 I ke au Baroque, ua mahuahua iki ka hoihoi i K.; K. komo instr. mele, lilo (ʻoi loa ma Germany) he hōʻailona o ke akamai haku mele, ua hiki i ka piko nui loa i ka hana a JS Bach (ka hana canonical o cantus firmus, nā ʻāpana o nā sonatas a me nā nui, nā ʻano like ʻole o Goldberg, "Musical offering"). Ma nā ʻano nui, e like me ka hapa nui o nā fugues o ke au o Bach a me nā manawa ma hope, canonical. hoʻohana pinepine ʻia ka ʻenehana i nā kikoo; Ke hana nei ʻo K. ma ke ʻano he hōʻike paʻa o ke kiʻi kumuhana, me ka ʻole o nā mea kūʻē ʻē aʻe i nā kikoʻī ākea.

Canon |
Canon |

А. Кальдара. "E hele kāua i ka caocia." 18 в.

Hoʻohālikelike ʻia me JS Bach, hoʻohana ka poʻe Viennese classic iā K. ʻoi aku ka liʻiliʻi pinepine. Ua huli pinepine nā haku mele o ke kenekulia 19 ʻo R. Schumann lāua ʻo I. Brahms i ke ʻano o k. ʻO kahi hoihoi i K. ʻo ia ke ʻano o ke kenekulia 20 a ʻoi aku ka nui. (M. Reger, G. Mahler). Hoʻohana ʻo P. Hindemith lāua ʻo B. Bartok i nā ʻano canonical e pili ana i ka makemake no ka noho aliʻi ʻana o ke kumu noʻonoʻo, pinepine e pili ana i nā manaʻo constructivist.

ʻO Rus. ʻAʻole hoihoi nui ka poʻe haku mele kahiko i k. ma ke ano he ano kuokoa. hana, akā hoʻohana pinepine ʻia nā ʻano canonical. nā hoʻohālike i loko o nā kikoo fugues a i ʻole polyphonic. nā ʻano like ʻole (MI Glinka - fugue mai ka hoʻomaka ʻana iā "Ivan Susanin"; PI Tchaikovsky - ʻāpana 3 o ka quartet 2nd). K., komo. pau ʻole, hoʻohana pinepine ʻia e like me ke ʻano o ka braking, e hōʻike ana i ke kiʻekiʻe o ka ʻāʻī i hiki (Glinka - ka quartet "He manawa kupanaha" mai ka kiʻi mua o ka hana mua o "Ruslan a me Lyudmila"; Tchaikovsky - ka duet "Enemies" mai ka 1nd kiʻi 1-th hana o "Eugene Onegin"; Mussorgsky - chorus "Alakaʻi" mai "Boris Godunov"), aiʻole eʻike i ka paʻa a me ka "universality" o keʻano (AP Borodin - Nocturne mai ka 2nd quartet; AK Glazunov – 2 -I a me 2nd mahele o ka 1th symphony; SV Rachmaninov – lohi hapa o ka 2st symphony), a ma ke ano o ka canonical. nā kaʻina, a me K. me ka hoʻololi ʻana o kekahi ʻano K. i kekahi, i mea e hoʻoikaika ai. hoʻonui (AK Glazunov - ka hapa 5 o ka symphony 1; SI Taneev - ka hapa 3 o ka cantata "John o Damaseko"). ʻO nā hiʻohiʻona mai ka 4nd quartet o Borodin a me ka 3st symphony o Rachmaninov e hōʻike pū ana i ka k. hoʻohana ʻia e kēia poʻe haku mele me nā kūlana hoʻololi hoʻohālike. Nā kuʻuna Lūkini. Ua hoʻomau nā mea kahiko i nā hana a nā pueo. haku mele.

N. ʻAe. He canon ko Myaskovsky a me DD Shostakovich. Ua loaʻa i nā ʻano ka hoʻohana ākea loa (Myaskovsky - ka hapa mua o ka 1 a me ka hope o nā symphonies 24, ka ʻaoʻao 27 o ka quartet No. 2; Shostakovich - nā kikoo o nā fugues i ka pōʻai piano "3 preludes a fugues" op. 24, 87- I wahi o ka 1th symphony, etc.).

Canon |

N. ʻAe. Myaskovsky 3rd quartet, māhele 2, 3rd hoʻololi.

ʻAʻole hōʻike wale nā ​​ʻano Canonical i ka loli nui, e ʻae iā lākou e hoʻohana ʻia i nā mele o nā ʻano like ʻole, akā waiwai nui hoʻi i nā ʻano ʻano. ʻO Rus. a me na pueo. Ua hāʻawi nā mea noiʻi (SI Taneev, SS Bogatyrev) i nā hana nui ma ke kumumanaʻo o k.

E hoʻomaopopo ': 1) Yablonsky V., Pachomius ka Serb a me kāna mau palapala hagiographic, SPB, 1908, M. Skaballanovich, Tolkovy typikon, vol. 2, K., 1913; Ritra JV, Analecta sacra spicilegio Solesmensi, parata, t. 1, Parisa, 1876; Wellesz E., He moʻolelo o nā mele Byzantine a me nā himeni, Oxf., 1949, 1961.

2) Taneev S., Doctrine of the Canon, M., 1929; Bogatyrev S., Kānāwai pālua, M. – L., 1947; Skrebkov S., Buke o ka polyphony, M., 1951, 1965, Protopopov V., Moolelo o ka polyphony. ʻO nā mele kahiko a me nā mele Soviet, M., 1962; kona, Moolelo o ka polyphony ma kona ano nui loa. Nā mele kahiko o ʻEulopa Komohana, M., 1965; Klauwell, OA, Die historische Entwicklung des musikalischen Kanons, Lpz., 1875 (Diss); Jöde Fr., Der Kanon, Bd 1-3, Wolfenbüttel, 1926; nona iho, Vom Geist und Gesicht des Kanons in der Kunst Bachs?, Wolfenbüttel, 1926; Mies R., Der Kanon im mehrstzigen klassischen Werk, "ZfMw", Jahrg. VIII, 1925/26; Feininger LK, Die Frühgeschichte des Kanons bis Josquin des Prez (um 1500), Emsdetten ma W., 1937; Robbins RH, Beiträge zur Geschichte des Kontrapunkts von Zarlino bis Schütz, B., 1938 (Diss); Blankenburg W., Die Bedeutung des Kanons in Bachs Werk, “Bericht über die wissenschaftliche Bachtagung Leipzig, 1950”, Lpz., 1951; Walt JJ van der, Die Kanongestaltung im Werk Palestrinas, Köln, 1956 (Diss.).

HD Uspensky, TP Muller

Waiho i ka Reply